شبکه گردشگری ، تفریحی ، خبری

تاریخچه شهر لردگان

قدمت ست در منطقه لردگان به دوره ایلامیان برمی‌گردد. تمدنهای بسیاری در این شهر به عرصه ظهور و نابودی رسیدند. در شهرستان لردگان چندین تپه وجود دارد. که به کاخهای دوره ایلامیان بر می‌گردند که خراب شده‌اند و به شکل توده خاک در آمده‌اند. در آن چشمه‌ای زیبا به نام چشمه برم قرار دارد. آبشار آتشگاه نیز یکی از مراکز تفریحی در مجاورت این شهر قرار دارد. این آبشار در حدود ۲ کیلومتر ادامه داشته و پیرامون آن پوشیده شده از درختان گردو و بن است. همچنین در میان مردم این منطقه روایت است که نبرد اسکندر مقدونی با آریوبرزن (سردار ایرانی) در همین مکان انجام گرفته.و البته لردگان گذرگاه شاهی مابین آنزان (یا آنشان، پایتخت آن روزگار هخامنشی) و پاسارگاد بوده که سنگفرشهای آن جاده‌ی شاهی هنوز در روستاهای اطراف مشاهده می‌شود.

گذشته شهرستان لردگان

در بعضی از متون تاریخی از این منطقه به عنوان "جانکی" یاد شده بخشی از جانکی که مرکز آن لردگان بوده به جانکی سردسیر و بخشی که در خوزستان قرار داشته به جانکی گرمسیر معروف بوده است . در این مورد تاریخ بختیاری چنین می خوانیم:

"جانکی که جزو بختیاری است دو قسمت شده یکی جانکی سردسیری یکی جانکی گرمسیری "

سلسله جبال زاگرس با کوهای سر به فلک کشیده بختیاری را به دو منطقه گرمسیر و سردسیرتقسیم می کند. دامنه های سر سبز شمالی زاکرس تا برسد به شهرهای و روستاهای چهار محال در یک طرف (ییلاق) و ذشت های ایذه و رامهرمز دزفول و شوشتر در طرف دیگر (قشلاق) قرار دارند. ایل بختیاری که از ایلات بسیار قدیمی ایران و این منطقه است از گذشته های دور ما بین این مناطق درآمدو شد بوده است.

بخشهایی از ایل بختیاری از گذشته دور و به مرور زمان بر اثر رشد جمعیت و مشکلات ناشی از زندگی کوچ نشینی و مسائل اجتمائی خاص منطقه از یک طرف و یافتن آب و زمین از طرف دیگر یکجانشین یا چند جانشین شده اند. شهرهای مانند ایذه بعنوان اولین ونقاطی نظیر لردگان بعنوان نقاط بعدی به دلیل موقعیت مناسب اقلیمشان انتخاب شدند. اگر این اصل محیط شناسی شهری را که معتقد است وجود تمدن در یک منطقه به انتشار آن تمدن در کلیه نقاطی که از نظر فرهنگی- اقتصادی در ارتباط با آن منطقه اند می انجامد را قبول داشته باشیم میتوان نتیجه گرفت مناطق ییلاق ایل بختیاری نظیر لردگان هم که در ارتباط با منطقه ایذه بوده است از این تمدن بی بهره نبو ده است . اینکه لردگان مشخصا از چه زمانیس برای اسکان فصلی و بدنبال آن اسکان همیشکی انتخاب شده است روشن نیست. اما قدیمی ترین سند تاریخی در مورد این شهر را میتوان در سفرنامه ناصر خسرو یافت. او در صفحه 116 سفرنامه خود در مورد لردگان که آنرا لوردغان خواند چنین می نویسد:

و به لوردغان رسیدم که از ارجان تا آنجا چهل فرسنگ بود و آن لوردغان سرحد پارس است و از آنجا بهه لنجان رسیدم و بر دروازه شهر نام سلطان طغرل بیک نوشته دیدم و از آنجا به شهر اصفهان هفت فرسنگ بود    

اما از نظر تاریخی اولین سند مربوط به تشکیل حکومت در این منطقه بر میگردد به تشکیل حکومت لر بزرگ (سلسله صفویه) در کل خاک بختیاری

متأسفانه هیچ یک از متون تاریخی نامی از لردگان در ارتباط با حکومت سلسله صفویه نبرده اند اما استفاده از روش تاریخ تطبیقی تا اندازه ای واقعیت را روشن می کند.

در کتاب تاریخ بختیاری نوشته سردار اسعد آمده است :

پس از او (ابوطاهر ) اتابک نصرت الدین بن هزار سیف جایش را گرفته( بعد از سال 550 هجری ) و استقلال کامل یافت و در میان اقوام و طوایف مختلف زیر فرمانش نام بختیاری ذکر شده و بعضی از آنان را عرب عقلی – بختیاری – جانکی –راکی نامیده اند.

اگر قسمت تاریخی اخیر را با گفته های شفیع خان که در کتاب تاریخ بختیاری از قول "لیارد" سیاح انگلیسی نقل شده است مقایسه کنیم این بخش از تاریخ لردگان مشخص می شود "لیارد" می نویسد:

"از شهر های قدیم بختیاری یکی ایزج (ایذه ) است که معروف به مال میر است و دیگری لوردگان که واقع است در جانکی سردسیر. "

از زمان رو به ضعف گذراندن حکومت لر بزرگ تا به قدرت رسیدن حکومت مقتدر و متمرکز صفویه سلسله هایی که در ایران به قدرت می رسند به دلایل متعدد از جمله صعب العبور بودن منطقه امکان بسط قدرت خود در منطقه را نیافتند .

در دوران حکومت صفویه ایلخانی از طرف حکومت مرکزی که اغلب از خوانین ایلات بودند تعیین می شد. وظیفه اینان کنترل جمع آوری مالیات و فرستادن نیرو برای حکومت مرکزی بود. چنین وضعی در طول تاریخ ایلات ایران پایدار نبوده است درست به موازات ضعف و فتور حکومت مرکزی خوانین علم طغیان برافراشته از پرداخت مالیات و فرستادن نیرو برای حکومت مرکزی سربازده ادعای حکومت می کردند. این وضع در اواخر حکومت نادرشاه و اوائل سلسله زندیه مشهود است. در زمان قاجاریه تغییر اساسی در وضع موجود بوجود نیامد. در سفرنامه سیاحان خارجی مطالبی از این دوره در رابطه با شهر لردگان وجود دارد. در تاریخ بختیاری از قول لیارد چنین می خوانیم " قلعه لردگان در یک جنگل واقع است نزدیگ قلعه یک تپه مصنوعی می باشد احتمال دارد عمارت عالیه اینجا بوده قلعه لردگان مربع بوده."